Piątkowe spotkanie z poezją - Wojciech Wencel

Dziś znów lokalny patriotyzm, czyli kolejny poeta z Gdańska – Wojciech Wencel (ur. 1972). Autor kilku zbiorów wierszy, między innymi Ziemia Święta, De profundis czy Podziemne motyle, od których zaczęłam znajomość z poetą, a także felietonów, które regularnie pisze do "Gościa niedzielnego" i "Gazety polskiej". Wielokrotnie wyróżniany, między innymi prestiżową Nagrodą im. Józefa Mackiewicza (2011) za tom De profundis. Prowadzi także blog.

Źródło zdjęcia.

Utwory Wencla wyrastają z chrześcijańskiego światopoglądu, co już na początku budzi moje zaufanie: o ile przy lekturze prozy nie ma to dla mnie większego znaczenia, o tyle w przypadku poezji wolę autorów, których widzenie świata jest podobne do mojego – łatwiej mi po prostu takie wiersze odbierać i rozumieć.

Podziemne motyle to zbiorek niewielki, ale dość różnorodny. Wiersze są przede wszystkim zapisem obserwacji rzeczywistości, makro- i mikroświata, niestety – zwłaszcza w skali makro – raczej przygnębiającego. Jak choćby w dwuwierszu XXI wiek:

Symfonia do której

zginęły nuty

Albo w innym utworze, w którym podmiot liryczny mówi: jeśli cokolwiek/ pobudza ziemię do życia to właśnie ból. A jednak tchnie z nich spokojna, może nie pogodna, ale mimo wszystko – ocalająca wiara i nadzieja.

Bardzo podoba mi się rytmika tych wierszy, wiele z nich to utwory regularne, rymowane, świetnie brzmiące. Zwykle takich nie lubię (regularnych i rymowanych, nie świetnie brzmiących ;)), ale tym razem wyjątkowo przypadły mi do gustu, taka forma bardzo dobrze współgra z treścią (na przykład w Białej Magii – o wyśnionym miasteczku albo Przed pasterką: utworach przywodzących na myśl piosenki ludowe) i została umiejętnie wykorzystana. Moją uwagę przyciągały też sformułowania, dobór słów:

umrzeć [...] jak wariat który po rozwodzie poszedł

na zaśnieżone tory zderzyć się z marzeniem

Nie wszystkie teksty mi się podobały, na przykład zupełnie nie przemówił do mnie Computerland, zbudowany na wielkiej (to znaczy obejmującej cały utwór, nie tak doniosłej) metaforze: życie – procesy zachodzące w komputerze. Nie przypadł mi też do gustu wiersz Dwa głosy. Tak to jednak jest ze zbiorami, nigdy nie oczekuję, że spodobają mi się od początku do końca, co więcej – gdy znajdę jeden wiersz, który naprawdę mi się spodoba, uważam, że było warto. A tu było ich znacznie więcej. To była przyjemna lektura, chwila zatrzymania, wytchnienia, refleksji. Wspaniale się wpisała w urlopową atmosferę, choć to coś znacznie więcej niż sielskie-anielskie krajobrazy, a tematyka jest nie raz trudna. W takich dawkach i w takiej ilości można się jednak wysilić, nie przemęczając się :)

I tradycyjnie jeszcze na zachętę wiersze, które mi się najbardziej spodobały:

Deep inside Aurora snow

Wpychają do niej różne części ciała i przedmioty

jakby naprawdę chcieli dosięgnąć tego co jest

głęboko wewnątrz

wydrążyć ją jak drzewo

opróżnić jak dzban

wypatroszyć jak rybę

cała jest wymyślona przez speców od porno

lecz to co nosi najgłębiej

wymyślił ktoś inny

nienazwane

delikatne

uśpione

porusza się jak dziecko w siódmym miesiącu

niechcianej ciąży

***

Bajka

Chłopiec trzy i pół kilo oczy ma po mamie

już nie płacz księżyc ziewa i za chwilę zaśnie

bociany noszą dzieci dzieci lubią misie

no jedz grypa w przedszkolu zachowuj się ciszej

trzy gole na wuefie wakacje nad morzem

jutro pod multikinem o tej samej porze

póki co mieszkasz z nami więc naucz się słuchać

nie poszedł na egzamin niedojrzały gówniarz

ojciec-szklarz matka-szyba dokąd się tak spieszysz

ty grasz a obiad stygnie powinnaś się leczyć

pożyczyłem notatki nie wiesz z czego pyta

musi pan jeszcze wpisać znajomość języka

kocham cię na mieszkanie na pewno wystarczy

dziewczynka cztery kilo wakacje w Chorwacji

najważniejsze jest zdrowie reszta sama przyjdzie

premie za nadgodziny nagany za picie

mogłam wyjść za innego to lepiej bym miała

no i dzwoni Monika cała uchachana

butelka absolutu – stanowczo za mało

miałeś naprawić bojler OK wstanę rano

będą zwolnienia w pracy idź precz bo nie zdzierżę

proszę pani: w tym wieku ryzyko jest większe

znika w gliniastym dole mahoniowa trumna

chodź opowiem ci bajeczkę bajka będzie długa

***

Bóg umarł –

uczą nas wielcy filozofowie

ale gdy mędrcy ze Wschodu

wyruszają w drogę

ktoś wciąż zapala nad nimi

latarnie gwiazd