Piątkowe spotkania z poezją - Ludwik Filip Czech

Dzisiaj lokalnie-patriotycznie, czyli poeta z Trójmiasta :) Ludwik Filip Czech (ur. 1959) debiutował w 1985 roku, wydał kilka tomików: Mgły i zapachy, Wyrąb, Mimikra, Gorzkie wakacje, Ślimak i panna, Tabu. 

Jego poezja jest bardzo silnie naznaczona "tu i teraz": miejscem, czasem. Wiersze noszą takie tytuły jak Swornegacie 1989, Wrzesień Dworek Sierakowskich, Swornegacie 2002. A obok konkretu mamy trochę gorzką i dość rzeczową refleksję nad życiem. Nie ma tu ani zbytniego optymizmu, ani czarnowidztwa – raczej trzeźwe opisanie faktów, bezpieczne balansowanie gdzieś pośrodku, jak w wierszu Z balkonu:

Teraz kiedy jestem źródłem spokoju

z wysokości patrzę na porządek rzeczy

jak na plan – który miał zawieść

ale nie zawiódł –

Na wszelki wypadek sięgam

po bezpieczne zwątpienie

Chociaż jeśli podmiot liryczny przechyla się w jakąś stronę, jest to raczej pesymizm. Niekiedy zdobywa się na krzywy uśmiech, do rzeczywistości – i do siebie samego – podchodzi z koniecznym dystansem (A co stoi za mną – pytam/ (...) Parada koślawych metafor).

W wierszach Czecha język stricte poetycki miesza się z codziennym, a współczesność wkracza w strefę twórczości:

Jolka mówi – to co napiszesz wkliknę w internet

Biorąc pod uwagę że pojemność komputerów

zwiększa się co pół roku o połowę

muszę być wydajny i szybki

Utwory są bardzo różnorodne i myślę, że każdy mógłby znaleźć tu coś dla siebie. Z tego samego powodu jednak czytając cały tomik miałam wrażenie lekkiego chaosu. Autor nie okazał się moją bratnią duszą w postrzeganiu świata, ale kilka wierszy przykuło moją uwagę, podobały mi się też takie fragmenty, jak Człowiek leży – ręką jak łopatą/ maca życie. Czy Wam się spodoba – zobaczcie sami:

Moja glina

Moja glina wyrabiana nocą w miłości i bólu

trzydzieści cztery lata temu darowana światu

Moja glina karmiona posypana proszkiem

leżąca w białym kokonie wydająca dźwięki

Moja glina rozebrana do pierwszego aktu

śmiejąca się do obiektywu w dziecinnym pokoju

Moja glina kilka lat później na pierwszym spacerze

zdziwiona sama sobą w pozycji pionowej

Później glina jedząca pęczniejąca rosnąca

poruszająca się w przestrzeni po raz pierwszy sama

bardzo dużo mówiąca karbowana pasem

mówiąca – wierzę

mówiąca – pamiętam

Teraz bardziej milcząca zapadająca się do wewnątrz

już dawno pogodzona ale nie bezbronna

nie wierząca w spiralny lot w inny kształt i wymiar

powoli redukująca się do rozmiarów głowy

***

Nie ma nic smutniejszego

niż zwierzę o ludzkich oczach

Spotkałem takiego kozła

Ale jakbym spotkał człowieka

pokraczną jego postać w futrze

ośmieszoną kopytami i ogonem

Do tego ten żebraczy przyklęk

proszący o odczarowanie

i wahanie – że być może

to mój ojciec albo ciotka

albo zabity przyjaciel malarz

więc strach kopnąć

totalna bezradność

Stoi człowiek przed czymś takim

czuje że uciec się nie da

a nawet jeśli by się dało

to dziwnie wstyd

Swornegacie 2003

Kaligrafuję cię starannie wierszu

jakbyś był moim ostatnim

i musiał świadczyć

że byłem poetą

Mój przyjaciel ciągle mnie straszy

że nikt nie będzie pamiętał

Teraz czuję to rozdygotanie –

dziwną pewność że ma rację

Więc robię co mogę –

na plastikowym kuble w lesie

układam litery w czytelność

testamentu

Czasami śnię taki koszmar –

ostatni słaby wiersz unieważnia

wszystkie –