W innym czasie, w innym miejscu

Przejmująca metafora życia w wielkim tłumie – czytamy na okładce. Nie wiem, czemu akurat metafora; dla mnie to zupełnie konkretny obraz. Ale metafora na pewno brzmi mądrzej. Przejmująca... przejmująca dopiero jako całość, ale lepiej późno niż wcale. A jednak warta uwagi.

Narracja biegnie dwutorowo: z jednej strony Mathilde, samotna matka trzech chłopców, którą szef doprowadza właśnie do granic wytrzymałości psychicznej. Z drugiej – lekarz, mężczyzna, który chciał być chirurgiem, a spędza dnie na dyżurach, jeżdżąc od samotnych staruszków do ludzi zbyt zajętych, by samemu wybrać się po receptę.

W obydwojgu narasta irytacja, bezsilność powoli przeradza się w agresję, a pęd i anonimowość, które kiedyś przynosiły ulgę, teraz miażdżą. Zwykłe, codzienne sytuacje – w końcu stają się nie do wytrzymania. Coraz wyraźniej życie pcha obydwoje bohaterów ku nieuniknionemu punktowi kulminacyjnemu: coś się przecież musi wydarzyć. Czekamy, jak oni, coraz bardziej umęczeni na ten moment, który pozwoli się wreszcie odprężyć. Spotkać bratnią duszę, która pomoże oswoić samotność. Bo narratorka nie pozostawia wątpliwości: Mathilde i Thibault świetnie do siebie pasują.

Z niepokojem i nadzieją przewracałam kolejne strony: to, jak autorka rozwiąże dwa równoległe wątki, miało zaważyć na odbiorze całej powieści. Bo mogła to być kolejna ckliwa opowieść o odnajdujących się w tłumie bratnich duszach. Cudowna bajka, w której nagle wszystko się układa. Ale Ukrytymi godzinami rządzi nieubłagany realizm, a de Vigan udało się tę historię obronić.

W całej książce nie podobała mi się jedna rzecz: styl autorki. Przekombinowany, sztuczny. Tekst pękający w szwach od wydumanych porównań, wyświechtanych fraz, sformułowań mających brzmieć mądrze i refleksyjnie, znaczeń na siłę przypisywanych najzwyklejszym czynnościom (Żeby z kimś porozmawiać [kontakt telefoniczny z ubezpieczalnią] – z prawdziwą osobą o prawdziwym głosie, która jest w stanie udzielić prawdziwej odpowiedzi – trzeba pominąć menu. Nie ulegać propozycjom. Stawić opór. Nie wciskać ani 1, ani 2, ani 3 (…). Żeby z kimś porozmawiać, trzeba się wyróżniać...). I to, czego najbardziej nie cierpię: powtórzenia. De Vigan ubiera jedną myśl w dwa, trzy, cztery komplety słów, namiętnie używa synonimów, zalewa nas niepotrzebnymi dopowiedzeniami (Mathilde długo szukała punktu wyjścia, początku, samego początku, pierwszej wskazówki, pierwszej szczeliny. Albo: cieszy się z takiego rozwiązania: łatwego, prostego, podanego na tacy). Nigdy nie wiem w takich przypadkach: do wszystkich wersji autor jest tak przywiązany, że nie potrafi wybrać jednej, czy uważa czytelnika za idiotę i woli się kilkakrotnie upewnić, że dotarło?

Wielka szkoda, że warsztat autorki wymaga jeszcze sporo pracy, bo chociaż Mathilde jest irytująco bierna, powieść jest dobra. Nie zostawia złudzeń, nie czaruje. Jest – właśnie tak –przejmująco prawdziwa. I każe zastanowić się chwilę nad tymi, których mijamy każdego dnia: anonimowych, tak samo zabieganych, znerwicowanych, samotnych. 

Mimo wszystko polecam.

Moja ocena: 6/10. 

Delphine de Vigan, Ukryte godziny

Wydawnictwo Sonia Draga

Znajdziesz mnie też na Facebooku