Piątkowe spotkania z poezją - Pisanie to poznawanie

Dzisiaj wiersz Anny Kamieńskiej. Wiersz, który bardzo mi się spodobał parę lat temu; piękny, cichy, dyskretnie religijny, próbujący uchwycić istotę świata. Wszystko się tu przenika, stanowi nierozerwalną, skomplikowaną całość: świat, rzeczy, ludzie. A w nieustanne poszukiwanie sensu i jedności w świecie wpisany jest proces tworzenia. „Tak tworzy Bóg” i taką też zdolność otrzymujemy my, ludzie. I choć „iskra” to niewiele w porównaniu z ogniem, rozniecona, może być początkiem czegoś wielkiego.

Porównanie

Piszę ziemia

a mówię morze

mówię ja

bo myślę o tobie

Słońce przecieka w owoc

wszystko przelewa się we wszystko

wiatr jakiś miesza rozmaitość rzeczy

strumień jedności zaciera granice

jedna jest krew

Tworzyć to znaczy

nagle

ujrzeć całość

Tak tworzy Bóg

nam dana

iskra

Rzecz z rzeczą sczepia się

pazurem podobieństwa

rzecz szuka rzeczy i gdzieś na ich styku

rodzi się światło sensu

Rzeczy kochają rzeczy pragną siebie

jest w nich namiętność przeciwieństwa

Tam gdzie się kończy jedna

druga się zaczyna

W tej szczelnej sieci

niepochwytne drganie

światło

trzepoce srebrnym ciałem

Jesteś osobny

ale mieszkasz we mnie

Czym jest rozłąka

czy nic może dzielić

Co boskie

schodzi do człowieka

co ludzkie

rzuca na kolana

I jeszcze kilka myśli Kamieńskiej na temat pisania:

Porównania, metafory, myślenie przez analogie – to uprzytamnia nam, że świat jest w istocie jednolity. Rozmaitość rzeczy jest złudzeniem. Przepływają one nieustannie w siebie i na styku stają się dla nas jasne, ponieważ odkrywają przed nami zasadę jedności ustanowioną przez Stwórcę. Pisać – to ujrzeć to powinowactwo rzeczy, tajemniczą jedność świata. Więc kiedy piszę o ziemi, piszę o morzu. Więc kiedy piszę o niebie, piszę o ziemi, a zawsze – o niepochwytnych dla mnie przebłyskach Jedności. (Notatnik 1973–1979, Poznań 1987, s. 15)

Podejrzewam, że Bóg w ogóle nie może być tematem. Zawsze Go przez to umniejszamy. Trzeba mówić przez rzeczy mniejsze o większych, nigdy odwrotnie. (Tamże, s. 41)

Prawda słów to uwalnianie ich od pozornych znaczeń i fałszywych piękności, od frazesu, który jest zawsze kłamstwem. To osiągnięcie trudnej, nie ułatwionej niczym prostoty, to dążenie do zwięzłości, to pokora szanująca także milczenia słów i milczenia między słowami. (Poezja jako asceza słowa, [w:] „W drodze” 1984, nr 4)