O miłości całkiem serio

Clive Staples Lewis, Cztery miłości

Wydawnictwo Media Rodzina

Książek Lewisa przeczytałam już kilka i zawsze chętnie sięgam po kolejną: lubię jego styl, lekkość, z jaką porusza ważne tematy, prostotę i szczerość, a przy okazji mam gwarancję, że czas przeznaczony na lekturę nie będzie zmarnowany, bo żadna z jego książek nie jest, z całym szacunkiem dla niektórych twórców, o niczym. Na półce czekają jeszcze trzy inne tytuły, a na razie w ramach rozważań wielkopostnych sięgnęłam sobie po Cztery miłości.

Lewis wyróżnił – trzeba przyznać, że niezwykle trafnie – cztery rodzaje miłości, które omawia w kolejnych rozdziałach: przywiązanie, przyjaźń, miłość erotyczną (którą odróżnia od seksualności) oraz miłość do Boga i bliźniego, a więc tę o podłożu religijnym. Pokazuje, na czym polega specyfika każdej z tych relacji, wspomina o ich urokach i zagrożeniach, żadnej nie deprecjonuje. Pięknie pisze przede wszystkim o przyjaźni, wartości według niego zanikającej i obecnie bardzo zniekształconej: Współcześnie przyjaźń stała się marginalna, w bankiecie życia nie stanowi już głównego dania, a jedynie jest źródłem chwilowego oderwania, zapchajdziurą na wolne chwile. Jak mogło do tego dojść?

Eseje zawierają wiele ciekawych myśli i rzucają nowe światło na to, co – zdawałoby się – znamy z naszej codzienności. Poglądy Lewisa mogą zaskakiwać (autor twierdzi na przykład – i oczywiście twierdzenie to starannie uzasadnia – że większym zagrożeniem jest raczej miłość będąca darem z siebie niż miłość płynąca z potrzeby); jego sądy są śmiałe i bezkompromisowe (dzięki czemu nie są nudne!) – nie waha się na przykład powiedzieć: Kto by twierdził, że nie rozumie, jaka przyjemność może płynąć z poczucia urazy, albo kłamie, albo jest świętym, czy w innym miejscu, już bardzo ostro: Dlatego ci żałośni ludzie, którzy „po prostu chcieliby mieć przyjaciół“, nigdy nie mogą ich znaleźć (a ilu z nas naprawdę „po prostu chciałoby mieć przyjaciół“? Albo inaczej – kto by nie chciał?). Jednocześnie jest w tym tekście pokora wobec miłości, która nieustannie zaskakuje i która jest zjawiskiem bardzo złożonym, oraz świadomość, że to tylko jedno z wielu spojrzeń, nawet jeśli przedstawione dość pewnym tonem. Można się z Lewisem nie zgadzać, można dyskutować, można potraktować jego słowa jako inspirację do własnych poszukiwań – pewne jest natomiast, że nie jest to tekst to przekartkowania i zapomnienia.

Początkowo wywód autora balansuje gdzieś między bardzo teoretycznymi rozważaniami a luźnymi spostrzeżeniami, dość szybko jednak nabiera swobody. Do samego końca czytałam eseje z ogromną przyjemnością. Lewis pisze inteligentnie, dowcipnie, niekiedy ironicznie, a przy tym zajmująco. Potrafi zrównoważyć filozoficzne przemyślenia prostymi przykładami z codziennego życia, a przede wszystkim bazuje na własnych doświadczeniach. Tak, jestem jedną z jego wielu fanek :) I polecam.

Moja ocena: 8/10.